معرفی انواع ظروف پخت و پز

تنوع ظروف پخت و پز و کاربردهای گوناگون آن ممکن است هر مخاطبی را برای انتخاب دچار چالش کند. اطلاع و آگاهی اولین مؤلفه‌ی انتخاب هر کدبانویی می‌باشد. جنس‌هایی از جمله چدن، استیل ضد زنگ، آلمینیوم و چدن که هر کدام جزء سر شاخه‌ی اصلی ظروف پخت‌و‌پز فلزی محسوب می‌شوند و دارای لایه‌های داخلی با پوشش‌هایی متناسب با کاربردشان می‌باشند.

انواع ظروف پخت و پز

ظروف‌های مخصوص پخت و پز تعداد زیادی در بازار موجود است، در این مقاله ما شما را با انواع ظروف پخت و پزهای اصلی آشنا می‌کنیم و معایب و مزایای آن‌ها را نسبت به یکدیگر بازگو می‌کنیم. تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

• ظروف مسی
• ظروف استیل ضد زنگ
• ظروف چدنی
• ظروف آلمینیومی

ظروف پخت و پز مسی

برتری مس در تولیدات ظروف پخت و پز، خاصیت گرماپذیری بالای آن می‌باشد که از جنس یک محصول برجسته و محبوب ساخته شده است. یکی از مزایای ظروف مسی انتقال یکسان حرارت و گرما به غذا می‌باشد. واکنش‌پذیری ، تنها نکته‌ی بحث برانگیز این دست از تولیدات می‌باشد که با پیشرفت تکنولوژی در جهت برطرف‌سازی این مسأله با روکش‌هایی از قبیل: نیکل، نقره، قلع و استیل ضد زنگ پوشش داده می‌شوند و بدین ترتیب به عنوان یکی از سالم‌ترین ظروف در چرخه‌ی سلامت محصولات به شمار می‌روند.

مزایای ظروف مسی

• زیبایی ظاهری
• مناسب برای سرخ کردن
• رسانای گرمایی و حرارتی فوق‌العاده بالا

معایب ظروف مسی

• فلزی نسبتاً گران قیمت
• بسیار واکنش‌پذیر
• نیاز دوره‌ای اندود کردن جهت جلوگیری از خوردگی

ظروف پخت و پز استیل ضد زنگ

استیل ضدزنگ به آلیاژی از آهن گفته می‌شود که حداقل دارای 11.5 درصد کروم درونش ترکیب شده باشد. ترکیبی حاوی 18 درصد کروم و 8 درصد نیکل، استیل 8.18 و در سطح بالاتر آن، ترکیب 18 درصد کروم و 10 درصد نیکل، استیل ضد زنگ 10.18 نامیده می‌شود، که این نوع استیل بعنوان ظروف استیل مخصوص در آشپزخانه مورد استفاده قرار می‌گیرند.

از مزایای بارز ظروف استیل ضدزنگ می‌توان به عدم واکنش‌پذیری با مواد اسیدی و قلیایی، مقاومت بالا در برابر خط و خش و همچنین مقاومت در برابر خوردگی اشاره نمود. رسانای حرارتی ضعیف نسبت به سایر متریال‌ها، با در نظرگیری مزایای بالای این دسته از ظروف پذیرایی کم‌رنگ می‌گردد و راهکارهایی کاربردی نیز برایشان طراحی و ارایه گردیده است. ظروف استیل ضدزنگ نیاز به پوششی برای جلوگیری در برابر سایش نداشته و در کاربردهای خاص طرفداران بسیاری دارد و به دلیل سهولت در شستشو ، در بسیاری از رستوران‌ها، بیمارستان‌ها و ارگان‌ها به عنوان گزینه‌ی اول جهت مصرف انتخاب می‌شوند.

مزایای ظروف استیل ضد زنگ

• مقاوم در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی
• ارزش خرید نسبت به قیمت
• ماندگاری بالا
• مقاوم در برابر خط و خش

معایب ظروف استیل ضد زنگ

• قدرت رسانایی گرمایی نسبتا متوسط
• امکان ته گرفتگی و چسبدن مواد غذایی به مرور زمان بر اثر استفاده و نگهداری نادر است

ظروف پخت و پز چدنی

ظروف چدنی در کل به دو دسته: چدنی لعاب کاری شده و چدن بدون لعاب تقسیم‌بندی می‌شوند. دسته لعاب کاری شده دارای تنوع رنگی بیشتر و قابلیت استفاده در مایکروفر می‌باشند. ظروف چدن لعاب‌کاری شده به علت عدم واکنش‌پذیری با غذاهای اسیدی و قلیایی، دارا می‌باشند که برای پخت و پز غذاهای اسیدی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

حال به توضیحات جامع در باب ظروف چدن بدون لعاب می‌پردازیم.

سرعت انتقال گرما به تنهایی معیار سنجش کیفیت ظروف پخت و پز نمی‌باشد و متریال چدن مثال بارز این مشخصه است. دلیلش این است که ظروف چدنی به آرامی گرم می‌شوند، اما پس از گرم شدن نسبی، گرمایش مطلوب با پخش حرارتی یکنواخت و با ثبات دمایی بالا در اختیار آشپز قرار می‌دهند تا شما با آسودگی خاطر لذت غذایی خوش طعم را بر روی سفره‌های گرمتان شریک شوید. ظروف پذیرایی چدنی نیز واکنش پذیری بالایی در برخورد با مواد غذایی اسیدی مانند گوجه‌فرنگی، بادمجان و … دارند، همچنین مواد غذایی‌ای مانند اسفناج نیز می‌تواند باعث سیاه شدن سطح این ظروف گردد.

مقاومت ظروف چدنی در دمای بالا، باعث محبوبیت بیشتر از ظروف پخت و پز در آشپزی شده است و از این رو، از نظر طیف گسترده‌ای از مخاطبین را به خود جلب نموده است.

ظروف پذیرایی چدنی بدون لعاب ممکن است دچار زنگ زدگی شود، اما این موضوع از محبوبیت چشم‌گیر این دسته از ظروف پخت و پز کم نکرده است. همین امر باعث شده تا سازندگان این ظروف در این بخش، تلاش‌های ثمربخشی داشته باشند و با به کارگیری لایه‌ای پوششی (سیزینگ: فرآیند روغن‌کاری سطح داخلی ظروف چدنی بدون لعاب در دمای بالا)، اثر محافظتی روی صفحه‌ی این ظروف ایجاد کرده و از چسبیدن مواد غذایی به آن جلوگیری عمل آید.

مزایای ظروف چدنی

• مقاومت بالا
• هدایت گرمایی یکنواخت و یکسان
• امکان استفاده در دمای خیلی زیاد
• ایده‌آل برای پخت و پز طولانی

معایب ظروف چدنی

• سنگینی وزن
• صرف زمان اولیه بیشتر جهت گرم شدن
• امکان چسبیدن غذا در صورت عدم سیزئینگ

ظروف پخت و پز آلمینیومی

این نوع ظروف دارای جنس سبک و پرکاربرد که از قابلیت حرارتی بسیار بالایی برخوردار می‌باشد. در ابتدا، استفاده از ظروف قابلمه‌های آلمینیومی به دلیل واکنش پذیری با مواد شیمیایی و اسیدی و در پی آن ایجاد خوردگی، غیرممکن به نظر می‌رسید، زیرا باعث چسبندگی موادغذایی به این دسته از ظروف پذیرایی می‌شد.

اما مزایای ذکر شده در این فلز، کارشناسان را بر آن داشت تا راه‌حلی کاربردی برای رفع این مشکل ارایه دهند. از این‌رو ایجاد لایه‌ای پوششی برای سطحی که غذا در آن قرار می‌گرفت (آنادایز آلمینیوم)، راهکاری مطلوب به نظر می‌رسید و تحقیقات در این راستا نتیجه بخش بوده است؛ تا جایی که امروزه عرضه ظروف پخت و پز آلمینیومی با پوشش‌هایی دارای سطح سلامت بسیار بالا، اطمینان مخاطبان زیادی را به خود جلب کرده نموده است.

نقد و انتقاداتی در این خصوص وجود دارد مبنی بر اینکه پخت و پز ظروف آلمینیومی به دلیل آزاد سازی و ورود آلمینیوم به مواد غذایی ممکن است خطرناک باشد و بر اثر استفاده مکرر ، ممکن است باعث بروز بیماری‌هایی همچون اعصاب و آلزایمر شود. اما در تحقیقاتی که چند سال اخیر صورت گرفت، بیان شده مقادیر آلمینیومی که ممکن است در اثر واکنش با موادغذایی اسیدی و در شرایط پخت و نگهداری طولانی وارد غذا شود، بسیار ناچیز بوده و هیچ خطری از نظر سلامتی انسان را تهدید نمی‌کند.

یکی دیگر از نقاط مورد بحث در تولیدات این دسته از ظروف‌ها ، مقاومت محصول می‌باشد که تحقیق و توسعه در این راستا نیز ثمربخش بوده و با اضافه کردن موادی چون منیزیوم، مس و برنز ، مقاومت ظروف پخت و پز آلمینیومی به سطح مطلوبی رسیده و لذت آشپزی را برای هر سرآشپزی دوچندان می‌سازد.

مزایای ظروف آلمینیومی

• نسبتاً ارزان
• رسانای مطلوب گرما و حرارت
• وزن سبک

معایب ظروف آلمینیومی

• امکان واکنش‌پذیری با مواد اسیدی و قلیایی
• عدم امکان شستشو در ماشین ظرفشویی
• امکان ورود آلمینیوم به درون غذا بر اثر خط و خش

شما تجربه استفاده از چه ظروفی را دارید؟ تجربیات و نظرات خود را در قسمت دیدگاه‌ها برایمان به اِشتراک بگذارید.